“Türkiye’de devletin farklı ve çoklu tür şiddetine maruz bırakılanların hakikat ve adalet arayışı geçiş dönemi adaleti perspektifinden nasıl ele alınabilir?” sorusu etrafında düzenlediğimiz çevrimiçi sempozyum üç gün sürecek, düzenlenecek 6 oturumda toplamda 16 tebliğ sunulacaktır.
1. GÜN - 27 KASIM 2020
1. OTURUM - CEZA YARGILAMALARINDA HAKİKAT VE ADALET
Kolaylaştırıcı - Ayşegül Doğan
Geçiş
dönemi adaleti alanının başat mekanizmalarından biri olan ceza
yargılamalarındaki adalet ve hakikat taleplerinin izledikleri farklı
güzergahları, Türkiye'de son 40 yıl içerisinde işlenen ağır insan
hakları ihlallerine ilişkin görülen davalar ve yürütülen hak
mücadeleleri örnekleri üzerinden anlamaya çalışıyoruz. İlk olarak,
kamuyonca JİTEM davaları olarak bilinen yargılamaları Özlem Has, mahkeme
salonlarında ortaya çıkarılmayan hakikat ve müştekilerin adalet arayışı
perspektifinden inceleyecek. Hemen ardından, Yeşim Yaprak Yıldız aynı
davalarda faillerin söylemlerinin şiddet eylemleri ile bu şiddet
eylemlerini mümkün kılan toplumsal ve siyasal kültür ve ahlaka dair ne
söylediğini irdeleyecek. Son olarak, Adalet Arayana Destek grubu
gönülleri iş cinayetleri davalarında süregelen cezasızlık pratiği
karşısında ailelerin verdikleri hukuk mücadelesinin diğer toplumsal
mücadele yöntemleri ile olan ilişkisi ve biraradalığı üzerine
düşünecekler.
14:20 - 14:40
Failin Sözü Bize Ne Söyler? Türkiye’de Siyasal Şiddetin Failleri, İfşaatları ve İtirafları
Konuşmacılar:
Yeşim Yaprak Yıldız
14:40 - 15:00
İş Cinayetleri Alanındaki Cezasızlıkla Hukuki Mücadele Emek Örgütlenmesinin Asli Unsurlarından Biri Haline Gelebilir Mi?
15:00 - 15:30
Sorular ve Cevaplar
2. OTURUM - SİVİL HAKİKAT ARAYIŞI, DÖNÜŞEN ÖZNELER VE MÜCADELE DENEYİMLERİ
Kolaylaştırıcı - Beril Eski
Geçmişle
yüzleşme çabasının kuşkusuz en önemli ayaklarından birini ağır insan
hakları ihlallerine ve şiddet eylemlerine maruz kalan birey ve
grupların, hâkim ve dışlayıcı hakikat anlatısına karşı verdikleri
mücadele oluşturur. Ve bu içinden çıktıkları toplumun sınırlarını da
aşabilen dönüştürücü bir eylemdir. Bu oturumun ilk sunumunda Koçak ve
Doğan, özellikle diasporada yaşayan ve kökleri Anadolu'ya dayanan
Ermenilerin Anadolu'ya gelerek kökenlerine dair iz sürmesini teşvik eden
programları ele alarak Türkiye'de sürdürdükleri hakikat arayışı
süreçlerini inceliyor. İkinci oturumda, Göksu Özahıshalı 12 Eylül askeri
darbesinin cunta yönetimi sırasında tutuklanan sol örgüt üyelerinin
kadın akrabaları üzerinden bir direniş ve toplumsal hafıza okuması
yapıyor. Son olarak, Türkiye'de feminist hareketin uluslararası
sözleşmelerin izleme mekanizmaları etrafında yürüttüğü mobilizasyonlara
odaklanan Elif Ege, kadınların başvurdukları mücadele yöntemlerini ve
toplumsal ve siyasal müzakere yollarını irdeliyor.
16:00 - 16:20
Yakın Türkiye Tarihinde Ermeni Toplumunun Hakikat Arayışı
Konuşmacılar:
Aslı Ece Koçak
,
Zelal Pelin Doğan
16:20 - 16:40
12 Eylül Kadınları: Cunta Gölgesinde Sevgi, Değişim ve Karşı Eylemlilik
Konuşmacılar:
Göksu Özahıshalı
16:40 - 17:00
Bir Feminist Mücadele Pratiği Olarak Uluslararası Sözleşmeler Etrafından Geliştirilen Mobilizasyonlar
Konuşmacılar:
Elif Ege
17:00 - 17:30
Sorular ve Cevaplar
2. GÜN - 28 KASIM 2020
1. OTURUM - ÇATIŞAN HAFIZALAR VE HAKİKAT ANLATILARI
Kolaylaştırıcı - Mehveş Evin
Kolektif
hafızanın inşası farklı hakikat anlatılarının karşı karşıya gelebildiği
ancak güç eşitsizliklerinden azade olmayan bir alan olarak tarif
edilebilir. Devletin resmi tarih anlatısı içerisinde görmezden gelinen,
marjinalleştirilen, sessizleştirilen sosyal gruplar, hem "alternatif"
bir hakikati hem de bu hakikati görünür kılacak yeni araç ve yordamları
üretmek durumundadırlar. 10 Ekim Anıt Ağaçlar projesi üzerinden
travmatik mirasla ilgilenmek, unutturmama borcu, dayanışmayla iyileşme
çabasını ilk sunumda Hanife Kardelen Işık ele alacak. İkinci oturumda
Esin Gülşen Mutlu, Ulucanlar Cezaevi'nin müzeleştirilmesi sürecini
incelerken müzenin bu haliyle mağdurların adalet beklentisine, sonraki
kuşakların eğitilmesi ihtiyacına ne kadar hizmet ettiği; gerçekliği ne
ölçüde yansıttığı ve bir iktidar alanı olarak toplumsal hafızayı ne
yönde şekillendirmeye çalıştığı gibi sorulara cevap arayacak. Üçüncü
sunumda, Elif Can Türkiye tarihindeki savaş, isyan, polis şiddeti, darbe
gibi olaylara bakışlarda resmi anlatıyla çatışan noktaları tarih-hafıza
ikilisinin kavramsal irdelemesini temel alarak yeniden üretimin ve
direnişlerin somut toplumsal koşullar içinde nasıl gerçekleştiğini
tartışacak.
14:20 - 14:40
Bir Hafızalaştırma Örneği Olarak Ulucanlar Cezaevi Müzesi: Kimin Hafızası, Hangi Geçmişle Yüzleşme?
Konuşmacılar:
Esin Gülsen
14:40 - 15:00
Tarih ve Hafıza Arasında Gençlik: Geçmişle Kurulan İlişkilere Kavramsal Bir Sorgulama
Konuşmacılar:
Elif Can
15:00 - 15:30
Sorular ve Cevaplar
2. OTURUM - MEKAN, ŞİDDET VE HAFIZA
Kolaylaştırıcı - Işın Eliçin
Geçmişte
yaşanan şiddetin hafızasının toplumsal bellekte nasıl muhafaza
edildiğini ve/veya dönüştürüldüğünü, şiddettin meydana geldiği mekân
üzerinden irdeleyen bu oturumun ilk sunumunda, Mehtap Tosun bugün bir
müze olan Dersim Askeri Kışlası'nın dönüşme sürecini bir hafıza anıtının
hizmet ettiği hafıza kurgusuna dair eleştirel bir bakış yönelterek
inceliyor. İkinci sunumda, Önen ve Özahıshalı Diyarbakır'ın Sur
İlçesi'nde ilan edilen sokağa çıkma yasakları sonucunda kentte yaşanan
mekânsal ve insani yıkım sonrasında devletin uyguladığı restorasyon
politikalarının şehir sakinlerinin içinde yaşadıkları kültürel miras ile
kurdukları ilişki üzerinde yarattığı etkiyi sorguluyor. Son sunumda,
kamu yapılarının çatışmacı dili benimseyen bir resmi tarih anlatısına
uygun olarak isimlendirilmesini birçok farklı coğrafyada gözlemlenebilen
yaygın ve sürekli bir pratik olarak tespit eden Değirmencioğlu, tüm bu
şiddet öğelerinin kamusal görünürlüğünün toplumsal barışın mümkün
kılınması bağlamında nasıl değerlendirilmesi gerektiğini tartışacak.
16:00 - 16:20
Toplumsal Belleği ‘Restore’ Etmek: Dersim Askeri Kışlasının Müzeye Dönüşümü
Konuşmacılar:
Mehtap Tosun
16:20 - 16:40
İki Şehrin Hikayesi: Sur’un Öncesi ve Sonrası
Konuşmacılar:
İdil Önen
,
Göksu Özahıshalı
16:40 - 17:00
Kamusal Alanın Çatışma Belleği Olmaktan Çıkarılması ve Okul Adlarının Barışçıl Kılınması
Konuşmacılar:
Serdar Değirmencioğlu
17:00 - 17:30
Sorular ve Cevaplar
3. GÜN - 29 KASIM 2020
1. OTURUM - HAKİKAT ARAYIŞINDA YENİ MEDYA ARAÇLARI VE DİJİTAL İMKANLAR
Kolaylaştırıcı - Beril Eski
Günümüzde,
iletişim teknolojisi alanında yaşanan gelişmelere paralel olarak daha
önceden ağırlıklı olarak elit bir grubun denetiminde olan arşiv ve
hafızalaştırma çalışmaları daha demokratik koşullarda üretilmeye
başlandı. Bu oturumun ilk sunumunda Gaye Kuaş, kolektif hafızanın
oluşturulmasında ve toplumsal sorunların gündem edilmesinde yeni medya
araçlarının sunduğu olanakları ve sahip olduğu sınırlılıkları,
kadincinayetleri.org, akpkarnesi.catlakzemin.com ve hafizakaydi.org gibi
çeşitli web sitesi örnekleri üzerinden anlamaya çalışacak. İkinci
sunumun tebliğ sahipleri Bayram ve Doğan da görsel kayıtların ve
arşivlerin güncel ve tarihsel hak ihlalleri, özellikle de devlet şiddeti
bağlamında hakikat ve yüzleşme iddiasında bulunurken ortaya çıkardığı
imkanları ve sorunları Türkiye'deki insan hakları siyaseti üzerindeki
etkisini de merceğe alarak tartışacak.
14:00 - 14:20
Unutuşa Karşı Direniş; Yeni Medyanın Olanakları ve Sınırlılıkları
Konuşmacılar:
Gaye Kuas
14:20 - 14:40
Görsel Kayıtlar Hesap Sorabilir Mi? İnsan Hakları Arşivleri ve Geçiş Dönemi Adaleti
Konuşmacılar:
Sidar Bayram
,
Duygu Doğan
14:40 - 15:10
Sorular ve Cevaplar
2. OTURUM - HAFIZALAŞTIRMA ARACI OLARAK SİNEMA
Kolaylaştırıcı - Melis Behlil
Türkiye
tarihindeki büyük felaketlerin özneleri tarafından üretilen sinema
yapıtlarını merceğe alan bu oturumun ilk sunumunda Tebessüm Yılmaz, Kürt
sinemasını devletin ayrımcı resmi tarih yazımına karşı kolektif ve
bireysel bir direnme aracı ve toplumsal barışın inşası yolunda önemli
bir aktör olarak tarif ederken, filmlere feminist bir perspektiften
bakıyor. İkinci sunumda da Onur Aytaç, Saroyan Ülkesi isimli belgesel
filmi odağa alarak geçmişle yüzleşme, hakikati açığa çıkarma ve bir
karşı-hafıza oluşturma bağlamında kültürel üretimlerin işlevi üzerine
konuşacak.
15:40 - 16:00
Hakikat ve Adalet Arayışında Bir İmkan Olarak Kürt Sineması
Konuşmacılar:
Tebessüm Yılmaz
16:00 - 16:20
Belgesel Sinemada Kişisel Olandan Toplumsal Belleğe Geçmişle Yüzleşme: Saroyan Ülkesi
Konuşmacılar:
Onur Aytaç
16:20 - 16:50
Sorular ve Cevaplar
KAYIT
27 Kasım Cuma, 28 Kasım Cumartesi ve 29 Kasım Pazar günleri çevrimiçi gerçekleşecek sempozyuma:
İLETİŞİM
Bizimle iletişime geçmek için:
Ömer Avni Mahallesi, İnönü Cad. No:14 Akar Palas Kat:1 Gümüşsuyu, 34427, İstanbul
0212 243 32 27
Ömer Avni Mahallesi, İnönü Cad. No:14 Akar Palas Kat:1 Gümüşsuyu, 34427, İstanbul
0212 243 32 27
Sosyal medya hesaplarımızdan bizi takip etmek için: